แนวทางการตรวจสอบแบบเน้นธุรกรรมที่สำคัญของสถาบันการเงิน (Significant Activities Supervisory Framework)

กระบวนการประเมินความเสี่ยงจะเริ่มจากการเข้าใจธุรกิจของ สง. เพื่อระบุธุรกรรมที่สำคัญ (Significant Activities : SA) ซึ่งมีผลกระทบต่อฐานะการเงิน ผลการดำเนินงาน กลยุทธ์และการบริหารงานของสถาบันการเงิน ได้แก่ ธุรกรรมด้านสินเชื่อ การบริหารเงิน การบริหารสินทรัพย์และหนี้สิน และระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ โดยยังคงหลักการพื้นฐานของการตรวจสอบตามแนวความเสี่ยง (Risk-based Supervision) อันเป็นแนวทางปฏิบัติที่เป็นมาตรฐานสากล ธุรกรรมที่สำคัญแบ่งได้เป็น 3 ประเภท ดังนี้

กระบวนการประเมินความเสี่ยงแต่ละ SA จะพิจารณาจากความเสี่ยงที่มีอยู่ (Inherent Risk: IR) ของธุรกรรมนั้น ๆ และคุณภาพการจัดการเพื่อลดความเสี่ยงดังกล่าว (Quality of Risk Management: QRM) โดย QRM จะแบ่งเป็น 2 ระดับ คือ ระดับการปฏิบัติงานประจำวัน (Day to Day Operation) และระดับควบคุมดูแล (Oversight Function) ซึ่งประกอบด้วย 6 ด้าน ได้แก่ คณะกรรมการ สง. ผู้บริหารระดับสูง งานบริหารความเสี่ยง งานกำกับการปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ งานตรวจสอบภายใน และงานนำเสนอข้อมูลทางการเงินและข้อมูลเชิงบริหาร เพื่อให้มั่นใจว่าธุรกรรมของ สง. มีการดำเนินการที่สอดคล้องกับมาตรฐานและแนวปฏิบัติที่ดี  แต่ละ SA ภายหลังจากการจัดการความเสี่ยงแล้ว มีความเสี่ยงสุทธิ (Net Risk) คงเหลืออยู่ในระดับใด และเมื่อนำมา Net Risk ของทุก SA ของ สง. มาพิจารณารวมกันจะได้ความเสี่ยงรวมสุทธิ (Overall Net Risk) ของ สง. หลังจากนั้น จึงมาพิจารณาร่วมกับเงินกองทุน ความสามารถในการหารายได้ ธรรมาภิบาลและการปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ทางการ จะได้ระดับความเสี่ยงโดยรวม (Composite Rating) ของ สง. นั้น ๆ ซึ่งแสดงดังรูปด้านล่าง

การกำกับสถาบันการเงิน บริษัทบริหารสินทรัพย์และ Non-bank ที่อยู่ภายใต้การกำกับดูแล

• ​ควบคุมและกำกับดูแลให้สถาบันการเงินปฏิบัติตามกฎหมายและนโยบายของทางการ
• พิจารณาคำขออนุญาต คำขอผ่อนผันต่าง ๆ
• พิจารณาการให้ใบอนุญาตแก่สถาบันการเงินที่อยู่ภายใต้การกำกับ
• ตอบข้อซักถามชี้แจงหลักเกณฑ์หรือข้อกฎหมายให้สถาบันการเงินทราบ

การดำเนินการกับสถาบันการเงินที่มีปัญหาในการดำเนินกิจการหรือปฏิบัติฝ่าฝืนกฎหมาย

สายกำกับสถาบันการเงิน มีหน้าที่รับผิดชอบในการพิจารณากำหนดมาตรการให้สถาบันการเงินที่มีปัญหาด้านฐานะการเงินและการดำเนินงาน ทำการปรับปรุงแก้ไขปัญหาที่กล่าวภายในเวลาที่กำหนด โดยนำเสนอมาตรการดังกล่าวต่อคณะอนุกรรมการพัฒนาการตรวจสอบสถาบันการเงิน และ/หรือ คณะกรรมการนโยบายสถาบันการเงิน เพื่อพิจารณาก่อนแจ้งสถาบันการเงินต่อไป โดย Relationship Manager ผู้รับผิดชอบดูแลสถาบันการเงินจะติดตามให้สถาบันการเงินมีการปรับปรุงแก้ไขตามคำสั่งการของธนาคารแห่งประเทศไทยอย่างใกล้ชิดและต่อเนื่อง

กรณีที่สถาบันการเงินมีการปฏิบัติไม่ชอบด้วยกฎหมาย จะมีการนำเสนอต่อคณะทำงานกลั่นกรองการพิจารณาดำเนินการตามกฎหมาย เพื่อพิจารณาดำเนินการกับสถาบันการเงินและ/หรือผู้บริหารสถาบันการเงิน ก่อนจะนำเสนอต่อคณะทำงานการพิจารณาดำเนินการตามกฎหมาย (ทพม.) เพื่อพิจารณาดำเนินการตามกฎหมายต่อไป สำหรับ Non-bank กรณีมีการปฏิบัติไม่ชอบด้วยกฎหมายจะส่งฝ่ายกฎหมายพิจารณาแล้วส่งเจ้าหน้าที่ตำรวจ เพื่อให้พนักงานสอบสวนพิจารณาดำเนินคดีต่อไป

การบริหารงานเกี่ยวกับการกำกับตรวจสอบสถาบันการเงิน